Agrivisie 2024
Ketenvolgsysteem pootaardappelen
In opdracht van Breeders Trust voeren we het projectmanagement uit om, met twee andere partijen, een ketenvolgsysteem te ontwikkelen voor pootaardappelen. Doel is inzicht te krijgen in de uiteindelijke bestemming van het door kweekbedrijven geleverde pootgoed. Hiermee kunnen de organisaties die in de diverse landen gerechtigd zijn licentiegelden te innen, controleren of de licentiegelden zijn afgedragen voor de rassen waaraan kwekersrecht is toegekend. Met name bij pootgoed dat op boerenbedrijven wordt vermeerderd om een tweede jaar te planten, gebeurt dat niet altijd. Centraal bij het ketenvolgsysteem staat een database waarop kwekers en handelaren de gegevens registreren van geleverde partijen. Deze partijen zijn juridisch verplicht dit te doen. Omdat de naleving van deze plicht voor veel partijen een belangrijke verandering inhoudt, krijgen ook de organisatorische, juridische en communicatieve aspecten die bij de invoering een rol spelen, veel aandacht. Het systeem biedt de afzonderlijke kweekbedrijven uiteindelijk inzicht in de stromen van pootgoed door de keten. Daarmee nemen ook de kansen af voor malversaties met pootgoed. Naast een correcte afdracht van licentiegelden levert het systeem daarmee ook een grote bijdrage aan het vergroten van de betrouwbaarheid van de pootgoedbranche
Afscheid Roelof de Haan
Na negen jaar aan Agrimaco verbonden te zijn geweest, gaat Roelof met pensioen. We hebben al die jaren fijn met Roelof samengewerkt. Een collega die geen blad voor de mond nam en na gedegen denkwerk kritisch kon zijn en de vinger op de juiste plek kon leggen. Praktisch. Door en door betrouwbaar. Uitermate waardevol om zo’n collega te mogen hebben gehad. In al die jaren lief en leed met elkaar gedeeld. We hebben als team over en weer ervaren dat collega zijn meer in kan houden dan alleen zakelijk samenwerken. Collegialiteit is meer dan het delen van kennis, inzet en ervaring. Steun mogen geven en ontvangen als het nodig is, zijn van die “gouden” momenten waarop je relaties met elkaar bouwt.
Roelof, dank je zeer en het ga je goed!
PS. Gelukkig helpt Roelof de lopende projecten af te ronden.
Carbon credits
In opdracht van provincie Gelderland proberen we een of enkele contracten te sluiten tussen Gelderse verkopers van carbon credits (boeren) en kopers. Zo wil deze provincie ervaring opdoen om dit aspect van klimaatmitigatie beter te leren kennen. En mogelijk te stimuleren. Niet alleen in het kader van klimaatmitigatie maar omdat de focus ligt op carbon credits op basis van koolstofopslag in landbouwbodems, ook in het kader van duurzaam beheer van deze landbouwbodems. Met mogelijke nevenvoordelen voor milieu, biodiversiteit en landschap. En alles en allen die daarvan profiteren.
Dat het niet eenvoudig is om de praktijk van de landbouw te koppelen aan de systematiek van bestaande koolstofcertificering methodologieën, is bij de insiders algemeen bekend. Er wordt dan ook her en der geëxperimenteerd met vereenvoudigingen daarvan. Op de vrijwillige koolstofmarkt kan en mag dat. Maar uiteindelijk is niemand erbij gebaat dat het contract voor één of beide partijen op een mislukking uitloopt. Hetzij omdat het contract onwerkbaar, niet praktisch is of te veel kosten met zich meebrengt. Hetzij dat de koper niet de gewenste betrouwbaarheid van de carbon credits krijgt (is er echt voor de afgesproken periode de vastgelegde hoeveelheid CO2 uit de atmosfeer in de landbouwbodem vastgelegd? Provincie Gelderland geeft ons de ruimte om naar een optimum te zoeken. Een mix van BoerenNatuur administraties, wetenschappelijk onderzoek en de belangrijkste onderdelen van gecertificeerde methodologieën lijkt veelbelovend: praktisch, weinig extra administratie én betrouwbaar!
Waterschappen
Agrimaco heeft in het laatste kwartaal van 2024 een innovatieve dienst gelanceerd genaamd "Het waterschapsproject". Dit project combineert satellietdata, geavanceerde algoritmen en expertkennis om nieuwe inzichten te verkrijgen in het water bufferend vermogen van de bodem. Het doel is om waardevolle informatie te genereren over het water bufferend vermogen van percelen. De verwachting is dat de resultaten van dit project een significante bijdrage kunnen leveren aan:
- Verbeterde inzichten in water bindend vermogen
- Onderbouwing van beleidsvorming
- Optimalisatie van de waterhuishouding
- Indirecte verbetering van water- en bodemkwaliteit
Bodemdichtheid
Voor NSO hebben we een haalbaarheidsonderzoek gedaan naar (de business case van) vlakdekkende bodemdichtheidsmetingen met behulp van satelliet data. Voor een betrouwbare en goedkope manier van ‘ground truthing’ (bodembemonstering en -analyse om het satelliet algoritme te kalibreren) hebben we een eigen bemonsteringsmethode en analyse ontwikkeld waarmee de meerkosten voor bodemdichtheidsmeting gereduceerd is tot slechts enkele procenten van de huidige standaard methode (met behulp van de ringenset).
Pilot Coastar, waterbank Westland, locatie Hooghe Beer
De doelstelling van het project is een werkende ondergrondse waterberging (OWB) te realiseren door coöperatie Nature Water U.A.. Het collectief van tuinders levert regenwater aan de ondergrondse waterberging en krijgt dit het volgende groeiseizoen terug geleverd als gietwater. Met een mooie term “water vasthouden” om het later te kunnen gebruiken. Met belangrijke spin-off voor maatschappij en milieu, namelijk minder lozing van regenwater op het oppervlaktewater, verzoeting van het grondwater, omdat niet al het geïnfiltreerde water wordt teruggewonnen als gietwater én verminderd gebruik van omgekeerde osmose-installaties met vermindering van brijninjectie in de ondergrond.
Het afgelopen jaar zou in het teken staan van de realisering van de installatie. Echter de vondst van PFAS(en) in het te infiltreren regenwater in de bassins van de deelnemende tuinders heeft de vergunningverlening vertraagd. In het ontvangende grondwater zijn geen PFAS(en) aangetroffen, het stand-still principe bepaald dan dat dit water niet geïnfiltreerd mag worden.
Voor het project betekent dit dat vergunningverlening nu afhankelijk is van besluitvorming van het bestuur van het waterschap. PFAS is, zo blijkt nu, bijna overal in het milieu aanwezig. Deze aanwezigheid van PFAS belemmert duurzame oplossingen en klimaatadaptatie zoals in deze pilot. Ook de drinkwaterbedrijven lopen hier tegen aan.
Je kan je afvragen of het vasthouden aan zeer strikte normen voor PFAS (gemeten in nanogrammen) opweegt tegen de belemmeringen die dat opwerpt voor allerlei activiteiten. Terwijl er tegelijkertijd geen maatregelen worden genomen om de verspreiding van PFAS in het milieu te voorkomen. Productie en verkoop van PFAS houdende stoffen is nog steeds toegestaan.
Wij hopen dat er in 2025 een werkbaar handelingskader komt om waterbank Westland te kunnen realiseren en dat ook andere duurzame initiatieven rond de wateropgaven van deze tijd doorgang te laten vinden.
Bodem en Koe
Afgelopen jaren heeft Agrimaco in vier provincies circa 140 melkveehouders getraind in het verbeteren van hun bodemgezondheid. Dit POP3 programma heeft als grondgedachte: gezonde bodem => gezond ruwvoer => gezonde koeien => gezond rendement. Samen met bodem- en melkvee-experts zijn mooie bodemresultaten gemeten: verbetering van C/N verhouding, organische stofgehalte, CEC en bodemleven. Vooral de focus op dat laatste heeft bij de deelnemers tot nieuwe en perspectief biedende inzichten voor hun bedrijfsvoering geleid. Deze inzichten passen naadloos in het hedendaagse transitie denken over een duurzame bedrijfsvoering en een aantrekkelijk verdienmodel. Dit jaar hebben we het project afgerond.
Bodeminzicht in Drenthe
Het afgelopen jaar heeft Agrimaco vervolg gegeven aan haar bodemproject met de provincie Drenthe. Hoofdvraag: hoe goed zijn Drentse landbouw- en natuurbodems te monitoren op basis van satellietbeelden? Door een combinatie van innovatieve AI-technieken en oude vertrouwde bodemmonsters brachten we bodems op een resolutie van 10 bij 10 meter in kaart. Zo wordt precies duidelijk waar veel of weinig organische stof in de grond zit. Dit jaar hebben we voor het eerst ook de zuurtegraad, NPK en bulkdichtheid in kaart gebracht. Zo ondersteund Agrimaco de transitie naar een duurzaam en gezond platte land.
cLEAN: Lagere Emissie en hogere Agrarische Nettowinst
Samen met 7 (!) andere toonaangevende partners uit wetenschap en dienstverlening hebben we het cLEAN concept ontwikkeld. Precisielandbouw De komende jaren gaan we dat door-ontwikkelen en uittesten. Door bodemkaarten op basis van satellietdata te kalibreren met gestratificeerde bodembemonstering, en dat te combineren met nieuw ontwikkelde modellen voor gewasgroei en emissies c.q. ecosysteemdiensten, kan de economisch én ecologisch optimale beslissing per are (100 m2) worden berekend. En dat kan worden verwerkt tot taakkaarten, zowel voor high-tech machines als in een handige app voor minder gecompliceerde mechanisatie. Door die modellen heel eenvoudig (grafisch) specifiek te maken voor perceel en seizoen, kan de boer maatwerk-precisielandbouw toepassen.
Ten opzichte van wat er tot nu toe op de markt is, is dit een grote stap voorwaarts. Tot nu toe worden taakkaarten voornamelijk gemaakt op basis van opbrengst- en of NDVI metingen, en zijn dus veelal reactief. Met cLEAN maken we pro-actieve taakkaarten op basis van de bodemgesteldheid voor bodemgerelateerde teeltbeslissingen; en zijn dus pro-actief.